QUY TRÌNH KĨ THUẬT TRỒNG DƯA LƯỚI TRONG NHÀ MÀNG

I. Đặc điểm thực vật học 

Dưa lưới (Cucumis melo L.) thuộc họ Bầu bí (Cucurbitaceae) có thời gian sinh trưởng ngắn, trồng được nhiều vụ trong năm

- Rễ: Phân bố chủ yếu ở độ sâu từ 30-40 cm, một phần kéo dài đến 01 m. Rễ bất định có thể phát sinh từ nốt lá.

- Thân: Là cây thân thảo, thân có thể dài đến 03 m, phủ lông mịn, có nhiều nhánh gần gốc, nhám với nhiều lông mềm.

- Lá: Lá xếp xen kẽ, phiến lá có thể hình tròn, hình oval hoặc hình thận, bề mặt phủ lông mịn.

- Hoa: Có hoa đực, hoa cái, hoa lưỡng tính trên cùng một cây. Hoa mọc đơn độc ở nách. Hoa đực xuất hiện trước, ở nách lá có thể một hay nhiều hoa đực, thụ phấn nhờ côn trùng. Hoa cái ở vị trí lá thứ bảy trở đi dễ đậu trái. Hoa nở vào buổi sáng. Hoa cái có bầu noãn nằm ở cuối cuống khi hoa nở hướng lên và quả hướng xuống, hoa cái xuất hiện sau hoa đực khoảng một tuần. Hoa đực mọc thành chùm 2-4 hoa với 03 nhị. Hoa cái hoặc hoa lưỡng tính mọc đơn, đầu nhụy có 03 thùy

- Trái: Trái tròn hoặc hình oval, trọng lượng trái nặng khoảng 1,5-3,5 kg, tùy theo giống. Bề mặt có vân lưới và bao phủ bởi các sợi lông tơ nhỏ. Thịt có màu vàng, cam hoặc trắng, mọng nước.

- Hạt: Hạt có màu trắng, xanh nhạt hoặc vàng nâu, trơn nhẵn, hạt có hàm lượng dầu cao, tuy nhiên khó sử dụng vì lớp vỏ cứng

II. Yêu cầu sinh thái 

- Nhiệt độ: Nhiệt độ tối ưu cho cây phát triển từ 18-28oC, phát triển chậm khi nhiệt độ dưới 12oC. Dưa có thể chịu được nhiệt độ lên tới 40oC nhiều giờ mỗi ngày.

- Ánh sáng: Dưa lưới phát triển tốt trong điều kiện khí hậu ấm khô và nhiều ánh sáng. Yêu cầu ánh sáng cho dưa từ 8-12 giờ trong ngày. Quang kỳ ngắn kết hợp với cường độ ánh sáng mạnh sẽ thúc đẩy cây ra hoa cái nhiều, tăng tỷ lệ đậu trái, trái chín sớm, năng suất cao. Khi trời âm u, ít ánh sáng, có mưa phùn thì cây dưa lưới phát triển kém, đặc biệt giảm khả năng đậu trái và phẩm chất trái.

- Độ ẩm: Độ ẩm không khí thích hợp là 45-55%. Độ ẩm cao dễ bị bệnh hại xâm nhiễm. Độ ẩm đất thay đổi đột ngột, nhiệt độ không thích hợp sẽ gây ra hiện tượng quả phát triển không bình thường, không cân đối, dị hình.

- Giống: Các giống đang trồng phổ biến hiện nay như: Taki, AB Sweet Gold, Sweet 695, Bảo Khuê, Chu Phấn…

III. CHUẨN BỊ TRƯỚC KHI TRỒNG DƯA LƯỚI

* Thuốc bảo vệ thực vật: Thay vì đợi đến lúc dưa lưới bị sâu bệnh hại bạn mới cuống cuồng tìm thuốc bảo vệ thực vật phù hợp thì tốt nhất bạn nên dự tính những bệnh thường gặp ở dưa lưới, chuẩn bị các loại thuốc trừ sâu bệnh tương ứng. Phòng sẵn thuốc bảo vệ thực vật sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc loại trừ sâu bệnh hại lây lan nhanh, ảnh hưởng chất lượng cũng như sản lượng dưa lưới.

  Sau đây là các nhóm thuốc bạn cần chuẩn bị trước khi bắt đầu trồng:

- Nhóm thuốc trị bệnh cây:

Tên thuốc

Cách sử dụng

Trị bệnh

Lưu ý khi sử dụng

Anvil 5SC

1ml/ lít nước

Phấn trắng

Stanner

20g/bình 20l nước

Trị thối thân, thối nhũn do vi khuẩn

Antracol

50g/ bình 16 lít nước

Trị giả sương mai

Vôi bột

Pha loãng 1kg với 5l nước, thành dạng sệt. Bôi lên vết thương

Trị thối thân

Physan 20 SL (lạnh)

1ml / 1 lít nước

Trị thối thân – lở loét – nhiễm khuẩn

Nano đồng + Nano 
bạc

25ml mỗi loại/ bình 20 lít

Khử trùng các dụng cụ cắt tỉa

Cheatomium

Phun theo bao bì. Chỉ nên dùng phun phòng

Trị giả sương mai – phấn trắng

Thành phần sinh học

Nano Elititor

Phun theo bao bì. Chỉ nên dùng phun phòng

Trị giả sương mai – phấn trắng

Thành phần sinh học

Trichodemar

Hoà 0.5kg mật rỉ + 1kg trichodemar, xục 3 tiếng. 
lọc cặn lấy nước tưới cho cây qua hệ thống nhỏ 
giọt

Phòng trừ nấm – héo xanh

Tưới vào thời điểm cuối ngày. 
Ngắt phân 2 tiếng trước khi tưới tricho

* Nhóm thuốc trị sâu hại:

Tên thuốc

Cách sử dụng

Đặc trị

Lưu ý

Radiant 60 SC

15ml / bình 16l nước

Nhện đỏ – bọ trĩ

Cách ly 3 ngày

Basa 50 EC

30ml / bình 20l nước

Rệp – muội đen

Thuốc nóng – tránh phun cây con

SK EnSpray 99 EC

80 – 120ml/ bình 16l nước

Rệp trắng – rệp sáp

* Nhóm phân bón hỗ trợ:

Tên thuốc

Cách sử dụng

Tác dụng

NPK 19 19 19

Hoà tan phun qua lá 1 tuần 1 lần 
trong giai đoạn cây từ 2 – 7 lá.

Phát triển cây con – phát triển cành lá

NPK 21 – 11- 21

Hoà tan phun qua lá 1 tuân/ lần
 trong giai đoạn chuẩn bị ra bông

Dưỡng bông

NPK 16 9 34

Hoà tan phun qua lá 1 tuần/lần trong giai đoạn dưỡng quả.

Dưỡng trái

Amino 1000

Hoà loãng 50ml/ bình 16l

Phun tăng cường giúp ra hoa đồng đều

H3BO3

10g / bình 20 lít nước

Kích hoa

Keplis

20 ml/ bình 20 lít nước

Kích hoa

Powerfeed

15ml/ bình 16l nước

Dày thân, dày lá. Cây thiếu sáng – lá mỏng – nhỏ – vống cao

Gói rong biển

1 gói 10g / bình 16l

Giúp lá dày, khoẻ, làm mát cây. 
Phun thời điểm mới xuống cây giúp phát triển rễ.

KALI GEL

300 grams/ 300 lít nước

Tưới theo đường tưới nhỏ giọt Tạo ngọt – chắc thịt, nhiều cùi

SiliK

Phun tạo ngọt 20ml/ bình 20 lít nước

Tạo ngọt – chắc trái

III. Thời vụ trồng dưa lưới

Miền Bắc: Bà con có thể trồng 3 vụ chính:

Vụ Hè: Gieo hạt tháng 4 và thu hoạch vào tháng 6

Vụ Thu: Gieo hạt tháng 7 và thu hoạch vào tháng 9

Vụ Đông: Gieo hạt tháng 9 và thu hoạch vào tháng 12

Miền Nam: Thời tiết trong Nam khá ổn định, bà con có thể trồng dưa lưới trong nhà màng quanh năm.

IV. Chuẩn bị hạt giống dưa lưới phù hợp

Hạt giống cần mua hạt F1 tại các cửa hàng chuyên cung cấp vật tư nông nghiệp, không nên dùng hạt của trái ăn xong gieo lại.

Hướng dẫn ngâm ủ hạt trước khi gieo:Ngâm hạt trước khi gieo: 3 sôi 2 lạnh

Hạt ngâm trong nước ấm 40 độ từ 2-3 tiếng, vớt ra ủ trong khăn xô ẩm, khăn thoát nước tốt. Chú ý chỉ nên để ẩm chứ không nên để khăn ngấm quá nhiều nước. 
Đặt nơi ẩm ướt, sau 24h hạt dưa nứt nanh, để lộ mầm trắng thì tiến hành đem ra khay trồng.

Hình 1. Ngâm hạt giống trước khi gieo Gieo hạt vào khay xốp

Đem hạt gieo vào khay xốp. Ấn hạt chìm xuống khoảng 0.5 – 0.8cm, sau đó phủ lên bề mặt 1 lớp vụn xơ dừa mỏng. Chú ý quan trọng: Không ấn hạt quá sâu làm hạt nảy mầm kém hoặc nảy mầm ngược xuống dưới đáy khay xốp. Để đầu mầm trắng hướng ngược xuống dưới vì phần mầm trắng sẽ là rễ. Phủ lên một lớp sơ dừa mỏng, tránh dễ mới nhú tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời. Tưới 2 lần/ ngày. Luôn giữ ẩm cho khay xốp. Đặt khay giống ở nơi có ánh sáng vừa đủ, không quá gay gắt. Tầm 2-3 ngày sau hạt sẽ nảy mầm (mọc lên 2 lá mầm). Khi cây có 1 – 2 lá thật, bạn đem khay cây dưa con ra chỗ nắng, tưới nhẹ đủ ẩm để cây mập và cứng cáp, tránh bị vóng (dài cây, thân cây yếu, dễ gãy

Hình 2. Cây con đã mọc sau gieo V. Mật độ khoảng cách trồng

Trước khi trồng tiến hành xử lý khử trùng, vệ sinh nhà màng, hệ thống máng thoát nước… nhằm hạn chế sự gây hại của các loại nấm bệnh. Sau 10 – 15 ngày có thể tiến hành trồng vào bầu. Mật độ trồng: 2300 – 2500 cây/1000m2 Hàng đơn: Cây cách cây 35 cm, hàng cách hàng 1.2 – 1.5 m Hàng đôi: Cây cách cây 40 cm, hàng cách hàng 1.8 – 2 m

VI. Đưa cây vào bầu

Bước 1: Xơ dừa ngâm nước vôi nồng độ 5% thời gian ngâm 1 tuần, sau khi ngâm xong vớt ra để ráo, trộn giá thể ươm theo tỷ lệ 2 xơ dừa + 1 tro trấu. Sơ dừa chuẩn đảm bảo các yếu tố sau: EC <= 0.5 mS/cm, pH = 5.8 – 6.5, Tỉ lệ sơ/ vụn: 30/70

Bước 2: Chuẩn bị túi bầu kích thước 18 x 36cm, sử dụng xơ dừa đã qua xử lý hoặc xơ dừa nén đã xử lý để trồng. Yêu cầu về xơ dừa có EC (tổng chất rắn hóa tan) dưới 0.5 và pH dưới 6.5 để đảm bảo cây dưa lưới không bị vàng do xơ dừa chưa xử lý.

Bước 3: Trộn lẫn phân hữu cơ trùn quế + xơ dừa trước khi cho vào túi bầu với tỉ lệ 8 xơ dừa 2 trùn quế. Tức là 8kg xơ dừa thì 2kg trùn quế. Việc này sẽ giúp cây dưa lưới có đủ chất dinh dưỡng phát triển nhanh và khỏe mạnh trong giai đoạn mới trồng.

Bước 4: Cho xơ dừa vào túi bầu, lấp đầy khoảng 4/5 chiều cao của túi bầu

Bước 5: Khi cây con có 1-2 lá thật, lựa cây có thân lá to khỏe, không còi cọc, vàng lá, thối gốc… đưa vào chậu.

Chú ý khi trồng khoảng cách từ lá mầm dưa cách bề mặt xơ dừa ~ 1-2cm, quá cao cây ngã, quá thấp dễ úng. Cắm que tưới gốc dưa khoảng 3 – 5cm, tránh trường hợp cắm quá xa, bộ rễ của dưa còn nhỏ khiến cây không hút được dinh dưỡng. Lắp đặt hệ thống tưới có độ chính xác cao giúp tiết kiệm phân bón và nước tưới cho cây trồng.

Hình 3. Cây con đã trồng trong nhà lưới với hệ thống tưới nhỏ giọt

VII. PHÂN BÓN

a. Cách sử dụng phân bón Grow Master cho hệ thống tưới nhỏ giọt

Thời gian tưới từ giai đoạn 2 lá thật đến 5 lá thật là 500 ppm – dung dịch phân tưới vào khoảng EC 1.0 (mS/cm), với độ pH là 5.8. Sử dụng bút đo TDS và bút đo pH để xác định lượng phân tưới chính xác cho cây, tránh gây thiếu hụt dinh dưỡng khiến cây phát triển chậm hoặc thừa dinh dưỡng gây tốn kém. Lượng nước tưới thời điểm này từ 500ml – 800ml và chia đều làm 6 lần tưới. Thời gian tưới cho cây bắt đầu từ lúc 6h sáng đến 18 giờ chiều. Ban đêm không cần tưới.

b. Phân vô cơ - Sử dụng các loại phân bón vô cơ dễ tan trong nước, đảm bảo các tiêu chí: thành phần dinh dưỡng cao, hòa tan nhanh và tan hoàn toàn trong nước, tương thích với các loại phân khác, chứa các nguyên tố dinh dưỡng thiết yếu: N, P, K, Mg, Ca, S như Urê, KH2PO4, K2SO4, KNO3, MgSO4, Ca(NO3)2, (NH4)2SO4. Phân được hòa tan vào nước thành dung dịch. Lưu ý tránh pha chung các muối có gốc phosphat (PO43-) và gốc Canxi (Ca2+), gốc sắt (Fe) sẽ gây kết tủa. Vì vậy nên pha thành 2 loại dung dịch dinh dưỡng A, B riêng biệt. Loại và thành phần dinh dưỡng cơ bản như sau:

                     Bảng 1. Lượng dinh dưỡng cần cho 1 vụ/1000m2

STT

Loại phân

Thành phần

Khối lượng (kg)

ghi chú

1

KNO3

Đa lượng

14%N, 37%K

151

Dung dịch A

2

Ca(NO3)2.4H2O

Trung lượng

16%N, 20%Ca

253

3

Chelate Fe

Vi lượng

11%Fe

7.3

4

KH2PO4

Đa lượng

23%P, 28%K

81

Dung dịch B

5

K2SO4

Đa lượng

43,3%K

65

6

Ure

Đa lượng

14.5

7

MgSO4.7H2O

Trung lượng

11%Mg

179

8

CuSO4.5H2O

Vi lượng

25%Cu

0.17

9

ZnSO4

Vi lượng

36%Zn

0.6

10

MnSO4.4H2O

Vi lượng

28%Mn

0.9

11

(NH4)6Mo7O24

Vi lượng

39,6%Mo

0.033

12

H3BO3

Vi lượng

20,5%B

0.8

- Nước tưới sử dụng nguồn nước đảm bảo không nhiễm mặn, phèn. Có thể sử dụng nước giếng khoan, nước sông hay nước máy đảm bảo pH từ 6-7 là tốt nhất.

- Số lần tưới từ 10-16 lần/ngày tùy theo giai đoạn sinh trưởng, điều kiện thời tiết.

- Dinh dưỡng cho cây và nước được cung cấp đồng thời thông qua hệ thống tưới nhỏ giọt. Vì vậy, phải thực hiện hòa tan phân bón thành dung dịch dinh dưỡng, có thể mỗi lần thực hiện với lượng đủ cung cấp cho cây trong thời gian 3-5 ngày.

Chế độ cung cấp dung dịch nước và dinh dưỡng có thể áp dụng như sau:

                               Bảng 2. Liều lượng dinh dưỡng cung cấp co cây dưa lưới (vụ/1000m2)

Giai đoạ

Số lần tưới (lần/ngày)

Thời gian tưới (phút/lần)

Lượng nước (lít/bầu/ngày)

Tổng lượng dung dịch /vụ/1000m2(lít)

Chu kì sinh trưởng (ngày)

Trồng - 14 ngày

5

5

0,8

29,120

14

Trồng 15 ngày – ra hoa

8

5

1,6

66,560

16

Đậu trái – thu hoạch

11

5

2

234,000

45

pH dung dịch tưới: 6 - 6,8

                                Bảng 3. Nồng độ dinh dưỡng cung cấp cho cây dưa lưới

                                                                                                                                                  (Đơn vị tính: gam/1.000 lít nước)

STT

Giai đoạn

Dung dịch A

DUNG DỊCH B

KNO3

Ca(NO3)2

MgSO4

KH2PO4

K2SO4

URE

1

Trồng - 14 ngày

385

705

470

196

180

39

2

15 ngày - ra hoa

480

864

550

250

120

47

3

Đậu trái - thu hoạch

460

752

550

250

220

43

4

Vi lượng (3 giai đoạn giống nhau)

Chelate: 22

CuSO4: 0,5; ZnSO4: 1,8; MnSO4: 2,6;  (NH4)6Mo7O24: 0,1;  H3BO3: 2,4

VII. Kĩ thuật trồng dưa lưới

7.1. Sử dụng móc thép treo dưa và sợi se cho cây leo

Quấn sợi se quanh móc thép, mỗi cuộn có độ dài từ 3,5 – 4m sợi se, treo lên và sử dụng kẹp thân để móc vào gốc của mỗi cây dưa. Mỗi cây sẽ có 1 móc treo để từ đó cây có thể leo lên.

               Hình 4. Quấn dây leo cho dưa lưới

Khi cây có 6-8 lá thật sẽ bắt đầu ra tua leo dây. Bạn cần tiến hành quấn dây leo cho dưa, khi quấn cần nhẹ nhàng để tránh bị gãy ngọn. 2 ngày một lần phải tiến hành quấn dây và cắt chèo cho dưa.

                       Hình 6. Hình thái cây dưa lưới

Ta đếm từ 1 đến 7 lá thật. Cắt tất cả các chèo dưa từ gốc lên đến lá thứ 7 để cây tập trung phát triển chiều cao và các lá ở ngọn. Giai đoạn này thường dưa lưới thường gặp các loại nấm bệnh như: bệnh sương mai, phấn trắng (do thời tiết thiếu nắng hoặc mưa nhiều) bệnh xì mủ (do nhiễm khuẩn thân), bệnh khảm do nhiễm virut do côn trùng cắn… Cần lưu ý phát hiện sớm bệnh để đưa ra phương án phòng bệnh nhanh nhất, tránh bị lây lan, ảnh hưởng nặng nề đến năng suất thu hoạch.

7.2. Nhận biết hoa đực và hoa cái

Hoa đực thường xuất hiện ngay nách lá trên thân cây. Hoa cái thường xuất hiện ở chèo lá thứ 1 của cây. Chính vì vậy, ở lách lá từ thứ 7 đến lách lá 14, tất cả các chèo phải để lại 1 lá để hoa cái có chỗ chui ra.

                      Hình 6. Hoa cây dưa lưới

Ở giai đoạn từ lá thứ 7 đến lá 14, bạn sử dụng dinh dưỡng thuỷ canh Grow Master ăn lá với nồng độ dinh dưỡng EC 2.0 – 2.8 (mS/cm), tương đương với 1000 – 1400 ppm và pH luôn duy trì ở mức 6.2. Lượng nước tưới cần thiết từ 800 – 1200 ml/ngày/bầu, chia làm 8 lần tưới. Tưới nhiều hơn vào thời điểm 6h sáng – 12h trưa và 18h chiều.

7.3. Giai đoạn thụ phấn – định trái – cắt ngọn

Giai đoạn thụ phấn xuất hiện khi cây bắt đầu có lá thứ 12 đến 15. Đây là giai đoạn bạn cần chăm chỉ 200% để đạt hiệu quả thụ phấn tốt nhất. Bạn có thể để ong tự thụ phấn cho dưa nhưng để đảm bảo tỉ lệ đậu quả cao thì tốt nhất nên sử dụng tay thụ phấn thủ công. (Lười thụ tay là không có cơm ăn). Thời gian thụ phấn hiệu quả nhất 7h đến 10h sáng, thực hiện liên tục trong khoảng 1 tuần. Mỗi cây bạn nên thụ ít nhất từ 3 – 5 hoa cái (từ chèo thứ 7 đến chèo 14) tránh tình trạng thụ ít tỉ lệ đậu quả kém sẽ phải thụ trên cao, quả sẽ không đồng đều thời gian thu hoạch và chất lượng. Lưu ý quan trọng: Chọn thời điểm thụ từ 6 – 10h sáng và 16 – 18h chiều và chú ý thời tiết phải có nắng để tỉ lệ đậu cao hơn. Chọn thời điểm thụ mà tuần đó mưa liên tục là tỉ lệ thụ hỏng lên tới 70 – 80%. Hãy chú ý thời tiết khi bắt đầu vào giai đoạn thụ. Tập trung người và nguồn lực thụ trong tuần đó để có được hiệu quả cao nhất. Nếu bạn có nuôi ong thụ cũng đừng tin tưởng quá 100%. Hãy bỏ chút thời gian thụ bằng tay để có sự đảm bảo cao hơn.

Lưu ý:Hiện tại có rất nhiều vườn thụ phấn không đậu hoa và đậu lác vài trái. Nguyên nhân chủ yếu do thời tiết mưa kéo dài, không có nắng hoặc thời tiết có độ ẩm cao. Dưới đây là biện pháp nhằm cải thiện, khắc phục tình trạng này: Khi được 7 lá thật, bắt đầu chuẩn bị cho thụ, bạn phun H3BO3 hoặc Canxi Bo. Liều lượng từ 7 – 10g/bình 20 lít nước. Sau khoảng 2 ngày bạn phun tiếp MKP (KH2PO4) + 20ml Keplis/ bình 20 lít. Sau 2 ngày phun tiếp Amino 1000 với liều lượng 20ml/bình 20l. Sau khi thụ được bông nào, cần đánh dấu lại các bông đã được thụ và thụ tiếp cho các bông khác từ nách thứ 7 đến nách thứ 14.

7.4. Định quả – lựa chọn quả

Mỗi cây dưa lưới chỉ nên để 1 quả để có chất lượng tốt nhất. Nếu bạn mới bắt đầu làm, chưa thể chủ động cân đối đinh dưỡng cho cây thì không nên tham để 2 quả một cây rồi lại mất cả 2. Dù sao, tôi vẫn mong các bạn có thể sản xuất nhiều trái loại 1 nhất để có giá bán tốt nhất. Tiêu chí chọn quả nuôi là quả tròn, đều, cuống quả to. Không nên chọn quả méo vì sẽ làm mất giá trị thành phẩm Điều chỉnh dinh dưỡng sử dụng dung dịch thuỷ canh GrowMaster ăn quả, nồng độ để từ EC 2.3 – 2.6 (mS/cm), pH 6.2 – 6.5. Thời gian tưới 10 lần, lượng nước tưới từ 1200 – 1500 ml/ngày/bầu. Sau khoảng 7 ngày thụ, quả bắt đầu lớn và tạo lưới. Mỗi cây chỉ nên chọn một quả để đảm bảo kích thước và độ ngọt quả.

7.5.Treo quả:

Sử dụng móc treo quả hoặc sử dụng dây mềm để buộc đỡ quả tránh tình trạng quả nặng khiến chèo bị gãy, rụng. Nên chọn những quả có cuống to, tròn đều. Những quả nhỏ hơn thì nên bỏ để cây tập trung dinh dưỡng nuôi trái chính to và ngon nhất. Không nên tham lam giữ cả khiến chất lượng các trái kém, nhẹ… Chú ý: Nếu thời tiết nắng quá thì bạn cần bổ sung thêm nước. Nếu trời mưa thì nên giảm lượng nước tưới. Giai đoan hình thành vân lưới chú ý chế độ nước ánh sáng để đạt vân lưới đẹp nhất. Tuỳ vào từng giống nhưng sau khoảng từ 18 – 25 ngày thì trọng lượng quả rơi khoảng 1 – 1.2kg. Sau giai đoạn này dưa bắt đầu nứt vân, tạo lưới nên được gọi là dưa lưới.

7.6. Tạo vân lưới

Để tạo sản phẩm quả có chất lượng tốt và hình thức bắt mắt thì quá trình tạo vân lưới dưa rất quan trọng. Hiện tượng nứt quả, nứt vân to hơn so với bình thường có thể thừa đạm hoặc trong quá trình tưới thiếu Canxi.

7.7. Hiện tượng hay gặp nhất:

1. Nứt vân quá lớn do thừa đạm + thiếu canxi. Xử lý bằng cách phun thêm Canxi bo và tiết giảm lượng đạm.

2. Vân lưới bị đen, chảy mủ: Trong quá trình nứt vân dễ bị các vi khuẩn xâm hại các vết nứt khiến vết nứt bị nhiễm trùng, nhiễm khuẩn. Lúc này cần phun xử lý khử khuẩn bằng thuốc BVTV. Khoảng 40 – 45 NSG, cây đã định trái có 25-28 lá thật thì ngắt ngọn. Ngắt luôn tất cả các chồi nách phía trên.

7.8. Giai đoạn chờ thu hoạch

Lượng nước trung bình cần tưới là 1600 – 1700 ml/bầu/ngày. Nếu thời tiết nắng nóng kéo dài thì lượng nước tưới cần tăng khoảng từ 15 – 25% so với thông thường. Nồng độ dinh dưỡng EC cần từ 2.5 – 2.6 (mS/cm), pH từ 6.0 – 6.5. Sử dụng Dung dịch thuỷ canh GrowMaster ăn quả để tăng độ ngọt cho dưa. Tưới khoảng 1 – 2 lần/ngày. Cắt dần các lá già, sâu, từ gốc lên, cố gắng giữ 20 – 23 lá cho đến khi thu hoạch. Trọng lượng quả dưa lưới khi thu hoạch đảm bảo đạt từ 1.4 – 1.8kg/quả. Các hiện tượng bệnh thường gặp trong giai đoạn này là nứt thân, xì mủ. Tuỳ theo điều kiện thời tiết mà xuất hiện các bệnh khác nhau.

7.9. Bón phân tăng cường độ ngọt cho dưa

Trước 15 ngày thu hoạch muốn tăng cường độ ngọt, chắc trái, nhiều cùi cho dưa thì bạn cần sử dụng K2SO4 hoặc SiliK hoặc tưới gốc bằng GEL KALI. K2SO4/ SiliK : Mật độ phun 2 ngày/ lần GEL KALI 60%: Tưới 2 ngày 1 lần qua đường tưới nhỏ giọt Giảm nồng độ dung dịch tới cho dưa mỗi ngày 200ppm

7.10. Nhận biết quả chín

Sau 40 – 45 ngày kể từ khi thụ phấn, dưa lưới sẽ cho thu hoạch. Đặc điểm nhận dạng trái dưa lưới chín là cuống bị nứt, vỏ trái chuyển màu xanh > xám. Với dưa lưới vỏ vàng có thể nhận biết được màu quả vàng chanh > vàng cam, có mùi thơm nhẹ. Với cây thì lá già, dày, bắt đầu vàng, thân từ xanh > vàng, tua cuốn héo.

                       Hình 7. Nhận biết dưa lưới chín

7.11. Cắt nước – cắt phân chuẩn bị sắp thu

Trước 5 ngày thu tiến hành cắt phân, chỉ tưới nước bình thường, giảm ½ lượng nước tưới cho cây. Dừng phun tất cả các loại thuốc bảo vệ thực vật và phân bón qua lá.

8. THU HOẠCH VÀ SAU THU HOẠCH

8.1. Thu hoạch và xử lý sau thu hoạch 

a. Thu hoạch 

Ngưng tưới dung dịch dinh dưỡng 07 ngày, ngưng tưới nước 05 ngày trước khi thu hoạch. Thời gian sau thụ phấn khoảng 40-50 ngày tùy theo giống, thì có thểtiến hành thu hoạch. Khi thấy trái có lưới tạo đều và phần cuống trái đã xuất hiện lưới kết hợp chuyển màu hơi vàng là thời điểm thu hoạch thích hợp hay độ ngọt (độ Brix) đạt 12% trở lên là thời điểm có thể thu trái.

Thời điểm thu hoạch tốt nhất là vào sáng sớm hoặc chiều mát.Trái sau khi thu hoạch, vận chuyển ngay vào nhà sơ chế hoặc nơi thoáng mát để phân loại, đóng gói vào túi lưới xốp và vận chuyển đến nơi tiêu thụ sớm nhất.

b. Xử lý sau thu hoạch 

Xử lý dưa lưới bằng dung dịch H2O2 (10-50 ppm) hay chlorine (100 ppm) có thể giảm thiểu hầu hết những vi sinh vật gây hại trong đó có Salmonella spp. và tăng thời gian bảo quản thêm 4-5 ngày (so với quả không xử lý). Đồng thời có nhiều phương pháp bảo quản dưa lưới khác như: kiểm soát nhiệt độ, nồng độ CO2 , O2 , xử lý 1-MCP, sử dụng màng bao sinh học.

8.2. Vệ sinh nhà màng sau thu hoạch 

- Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật để diệt côn trùng gây hại cho vụ sau:

+ Đối với Nhện dùng các thuốc có hoạt chất Pyridaben, Propargite. Bọ trĩ, dùng Chlorfenapry và Emamectin benzoate (nếu xuất hiện liên tục tại các mùa vụ). Xử lý Emamectin benzoate 01 lần (nếu xuất hiện cục bộ); Sâu, bướm thì xử lý indoxacarb 01 lần, phun lên cây, xử lý hệ thống tưới và giá thể.

+ Đối với sợi nấm, bào tử và vi khuẩn sử dụng một số thuốc có hoạt chất thông dụng như: Hydroxide đồng, Chlorothalonil, Difeniconzole.Dọn sạch tàn dư thực vật, dùng vòi phun áp lực cao để rửa nền nhà. Vệ sinh lưới và mái lợp. Dọn dẹp vật tư nhà màng (thu gom dây treo), dọn dẹp tàn dư thực vật và các rác thải phụ phẩm khác. Để trống nhà lưới khoảng 07 ngày trước khi cho vệ sinh tổng thể, vệ sinh bạt phủ, gỡ bạt phủ ra phơi đất hoặc cho nước vào (chủ yếu để xử lý trứng, nhộng, bọ trĩ trong đất).

+ Hệ thống tưới nhỏ giọt được vệ sinh bằng nước sạch 2-3 lần. Giá thể có thể sử dụng lại hoặc thay giá thể mới. Khử trùng: sử dụng loại chuyên dụng trong nhà màng (chú ý loại cây trồng, loại sâu, bệnh gây hại). Khử trùng nền, lưới, mái nhà, hệ thống máng thoát, đường ống cấp, hệ thống tưới. Có thể áp dụng một số phương pháp khử trùng như phun sương (hơi nóng), tia UV (cực tím), chất hóa học.

Ngày đăng: 13/2/2025